سحرگه ره روی در سرزمینی
همی‌گفت این معما با قرینی
که ای صوفی شراب آن گه شود صاف
که در شیشه برآرد اربعینی
خدا زان خرقه بیزار است صد بار
که صد بت باشدش در آستینی
مروت گر چه نامی بی‌نشان است
نیازی عرضه کن بر نازنینی
ثوابت باشد ای دارای خرمن
اگر رحمی کنی بر خوشه چینی
نمی‌بینم نشاط عیش در کس
نه درمان دلی نه درد دینی
درون‌ها تیره شد باشد که از غیب
چراغی برکند خلوت نشینی
گر انگشت سلیمانی نباشد
چه خاصیت دهد نقش نگینی
اگر چه رسم خوبان تندخوییست
چه باشد گر بسازد با غمینی
ره میخانه بنما تا بپرسم
مآل خویش را از پیش بینی
نه حافظ را حضور درس خلوت
نه دانشمند را علم الیقینی
شرح ابیات غزل :
(1) سحر گاهي سالك راه معرفتي در محلي، با دوست همراه خود اين نكته را (به صورت كنايه) در ميان مي‌نهاد:
(2) كه اي صوفي ( اين را بدان) كه شراب موقعي زلال شده و مي رسد كه چهل روزي در ظرف بماند.
(3) خداوند از آن خرقه يي كه در جيبِ هر آستينش، صد بُت (كفر و بي ايماني) پنهان باشد صد بار بيزار است.
(4) هر چند از جوانمردي نامي بيش نمانده و از آن نشاني نيست، تو حاجت خود را با محبوب نازنينِ جوانمردي، در ميان بگذار.
(5) اي صاحب خرمن، اگر به خوشه چين نيازمندي رحم كني، پاداش آن به تو مي رسد.
(6) نه در كسي انگيزه شاد زيستي مي بينم و نه دارويي براي درمان دل هاي آزرده و نه غيرتي براي حفظ شعائر دين.
(7) نه اميد حصول كمال، در صاحب همت و نه اثر و نشانه عشق در چهره و پيشانيئي ديده مي شود.
(8) دل ها تيره شده است. اميدوارم كه از عالم غيب نفس پرهيزكاري چراغي بيفروزد تا دل ها روشن شود.
(9) اگر وجود و تدبير سليمان در ميان نباشد، نقش نگين انگشتري او چه ارزشي مي تواند داشته باشد.
(10) هرچند شيوه خوبرويان پرخاشگري و ناسازگاري است اما چه مي شد اگر آن خوبرو با افسرده دلي، سر سازش داشت.
(11) راه ميخانه را به من نشان ده تا از صاحب جامي كه پيشگويي مي كند، آينده و سرانجام كار خود را جويا شوم.
(12) نه براي حافظ حضور قلبي براي تدريس در خلوت سراي خود باقي مانده و نه براي عالم و محقّق، دانشي كه در آن شك و ترديد راهي نداشته باشد.
پیام بگذارید